تطبیق نماد و نشانه‌های دفاع مقدس در هنرهای تجسمی و معماری دفاع مقدس

Authors

  • بهزاد وثیق استادیار و عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول
  • محبت نجفوند دریکوندی دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، روبروی پایگاه چهارم شکاری شهید وحدتی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول
Abstract:

  هنرهای تجسمی و معماری دو ابزار بیانی مهم انقلاب‌اسلامی و دفاع‌مقدس‌اند. هنرهای تجسمی از ابتدا به عنوان رسانه انقلاب استفاده شدند. بااین‌حال معماری عمدتاً پس از پایان دفاع‌مقدس به شکل موزه و یادمان پدید آمد. گمان می‌رود که این دو هنر با توجه به ریشه‌های محتوایی مشترک از عناصر بیانی مشترک نیز بهره ببرند. این تحقیق می‌کوشد با بررسی عناصر تصویری دو حوزه معماری و هنرهای تجسمی به این پرسش پاسخ دهد که چگونه می‌توان ادبیات و نحوه بیانی مشترک بین هنرهای متاثر از فرهنگ انقلاب و دفاع مقدس به دست آورد، و عناصر مشترک و دستور زبان همپیوند بین هنرهای وابسته به مفهوم دفاع‌مقدس کدام است. نوع تحقیق، مطالعه تطبیقی بین‌رشته‌ای و روش پژوهش تحلیلی-تفسیری است. برای تحلیل محتوایی از روش شکل‌شناسی و شمایل‌نگاشتی اروین پانوفسکی استفاده شده است. از این‌رو پس از بررسی 26 نمونه از هنرهای تجسمی و 15 نمونه از یادمان‌ها و موزه‌های دفاع‌مقدس، تلاش می‌شود تا رابطه محتوایی و بیانی این دو هنر تحلیل گردد. برای بررسی عناصر به‌کاررفته در هنرهای تجسمی مربوط به دفاع‌مقدس، توصیف پیشاشمایل‌نگارانه، تحلیل شمایل‌نگارانه و تفسیر شمایل‌شناسانه هر یک از آثار با توجه به نظریه پانوفسکی تحلیل و ضمن بررسی عناصر به‌کاررفته در معماری دفاع‌مقدس، مورد مقایسه قرار می‌گیرند. پس از مقایسه عناصر هنرهای تجسمی و معماری، نتایج نشان می‌دهد که علی‌رغم عدم وجود همپوشانی بین نمادها در این دو حوزه، دارای همسویی در نمادپردازی نیز هستند. به عبارتی‌، هنرهای تجسمی و معماری دارای اشتراکات زیادی در حوزه دفاع‌مقدس نظیر عناصر انسانی، حیوانی، گیاهی، خطی-هندسی، معماری و بیجان می‌باشند که به جنبه یادآوری و بیادسپاری نمادها در حافظه جمعی مردم تأکید دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل گفتمان نقاشی دفاع مقدس

نقاشی جنگ که تأثیر بسزایی در روند شکل‌گیری جریان‌های پس از خود دارد، در یک متن گفتمانی خاصّی پدید آمده است. در این مقاله به‌صورت توامان «متن» و «بافت» مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. به جهت مناسب بودن موضوع و قابلیّت فوق‌العاده نظریه گفتمان لاکلاوموف در تبیین تمامی امور و پدیده‌های سیاسی ـ اجتماعی این نظریه به عنوان چارچوب نظری در نظر گرفته شده و نقاشی‌های دفاع مقدس و بازنمایی جنگ در آنها و تولید گفت...

full text

ارزیابی کمّی و کیفی تولید «تئاتر دفاع مقدس» در ایران* (با تأکید بر فعالیت‌های «انجمن‌ تئاتر انقلاب و دفاع مقدس»)

به آثار نمایشی مرتبط با جنگ عراق علیه ایران (1367- 1359)، تئاتر دفاع مقدس می‌گویند. برای حمایت از این گونه آثار نهادها و تشکیلات مختلفی به راه افتادند؛ که با وجود فعالیت آنها، این نوع تئاتر نتوانست به روند مستمر در تولید و عرضه آثار نایل آید. در این مقاله ضمن تشریح و تحلیل عملکرد انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس در زمین? تولید و اجرای نمایش‌های مرتبط با دفاع مقدس، به پاسخ این پرسش‌ها خواهیم پرداخ...

full text

تمثیل پرواز در شعر دفاع مقدس

 شعر دفاع مقدس، رمزها و تمثیل­های فراوانی را به نمایش می­گذارد. برخی از این تمثیل­ها،   ریشه­ای تاریخی- مذهبی دارد که با فضای جنگ و معنویت موجود در آثار این دوره متناسب است. تمثیل پرواز که جهت اشاره به شهادت به کار رفته است، یکی از بدیع­ترین بخش­های رمزپردازی شعر این دوره است. تمثیل و رمز پرواز، بیانگر عروج روح پس از مرگ به عالم بالا و نور است. این تمثیل عرفانی- اساطیری، در شعر دفاع مقدس بازآفر...

full text

دفاع مقدس در گذر از سینمای ایران

پژوهش حاضر، تبلور دفاع مقدس را در سینمای ایران، بین سال‌های 1360 تا 1385 از نظر جامعه‌شناسیِ هنر مورد بررسی قرار می‌دهد. چارچوب نظری این پژوهش بر دو نظریه‌ مکمل، بازتاب و شکل‌دهی، استوار است که طبق آن هنر بازتابی از شرایط اجتماعی است و در عین حال برای شکل‌دهی به افکار عمومیِ اجتماع، از آن بهره برده می‌شود. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی برای درک عمیق‌ترِ ساختار و کارکرد آثار سینماییِ دفاع مق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 50

pages  0- 0

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023